PV: Thưa ông, Luật MTTQ Việt Nam (sửa đổi) đang được Quốc hội thảo luận tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 13. Việc luật hóa sẽ khiến công tác giám sát, phản biện của Mặt trận sẽ có nhiều khởi sắc trong thời gian tới?
Ông Lê Truyền: Đây là một cơ sở pháp lý để Mặt trận thực hiện nhiệm vụ quan trọng của mình là giám sát và phản biện. Từ trước đến nay, Mặt trận cũng đã thực hiện công tác giám sát, phản biện xã hội nhưng làm theo hướng dẫn, chưa có những văn bản pháp lý đầy đủ. Giám sát của Mặt trận là giám sát nhân dân, phối hợp với công tác giám sát của Đảng, công tác giám sát quyền lực của cơ quan Nhà nước thì những giám sát này đều mang lại lợi ích rất quan trọng. Theo tôi, hiện nay vấn đề quyền lực có nhiều điểm rất đáng chú ý, nếu giám sát quyền lực không tốt thì quyền lực dễ bị lạm quyền, mà thực ra đó là quyền của nhân dân. Hay như công tác phản biện cũng vậy, nếu có cơ sở pháp lý rõ ràng, sẽ tạo thuận lợi cho Mặt trận khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình.
Thưa ông, giám sát, phản biện của Mặt trận là giám sát của nhân dân bắt nguồn từ kiến nghị và nguyện vọng của nhân dân. Nhưng vấn đề làm sao để việc giám sát, phản biện thể hiện được sự chủ động của Mặt trận?
- Giám sát và phản biện xã hội, gốc quan trọng là phải bắt nguồn từ nguyện vọng của nhân dân. Mặt trận là đại diện cho lợi ích và quyền hợp pháp của nhân dân, gắn bó với nhân dân, tiếp xúc đối thoại với nhân dân. Chính vì vậy, Mặt trận phải coi ý kiến, kiến nghị của nhân dân là nguồn lực giúp Mặt trận làm nhiệm vụ giám sát, phản biện.
Nếu Mặt trận mà không có thông tin từ chính nhân dân thì giám sát, phản biện của Mặt trận không mang tính nhân dân, bản sắc của Mặt trận. Đối với những ý kiến của nhân dân về những vấn đề cụ thể, Mặt trận phải tiếp nhận, tổng hợp để phản ánh trung thực nhất những vấn đề người dân phản ánh.
Là người đã có nhiều năm gắn bó với công tác Mặt trận. Theo ông, với đội ngũ cán bộ như hiện nay, Mặt trận có đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công tác Mặt trận, nhất là khi Luật MTTQ Việt Nam (sửa đổi) được thực thi?
- Theo tôi, trong mỗi giai đoạn cách mạng thì nhiệm vụ cũng thay đổi. Các văn bản của Đảng cũng khẳng định, vai trò của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên là rất quan trọng, và cũng nói là có nhiều việc mới, việc khó, trong đó giám sát và phản biện là những việc mới. Chính vì thế cũng đòi hỏi đội ngũ cán bộ Mặt trận phải có đủ tầm về cả tri thức và phương pháp để làm những nhiệm vụ đó.
Mặt trận có khả năng mạnh lên nhờ việc tổ chức bộ máy của mình, chứ không chỉ trông chờ vào đội ngũ chuyên trách. Nói vậy cũng có nghĩa là về mặt số lượng phải thế nào cho đủ, nhưng cũng không phải đặt lên hàng đầu mà số lượng phải đi cùng với chất lượng, đi cùng với cơ cấu hợp lý, góp phần làm cho bộ máy Mặt trận ở tất cả các cấp đủ sức giải quyết những công việc của MTTQ Việt Nam. Tôi cho rằng, bộ máy chuyên trách đông đến bao nhiêu cũng không đủ. Vấn đề là khả năng thu thập được trí tuệ nhân dân bằng việc tiếp cận, đối thoại của nhân dân. Đó là một nguồn rất quan trọng để cán bộ của Mặt trận có thông tin. Bên cạnh đó, Mặt trận phải tập hợp được đội ngũ các chuyên gia làm công tác tư vấn, như thế Mặt trận sẽ có một đội quân rộng khắp trên các lĩnh vực. Phải mở rộng ra cả đội ngũ cộng tác viên vào từng thời điểm phục vụ cho các nhu cầu đặt ra.
Cũng liên quan đến công tác cán bộ Mặt trận, nhiều người vẫn lo ngại và vẫn còn quan niệm, cán bộ yếu, không làm được việc ở nơi khác thì chuyển sang làm công tác Mặt trận. Theo ông, cần làm gì để khắc phục thực trạng trên để đội ngũ cán bộ Mặt trận đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ theo tinh thần mới hiện nay?
- Về việc xây dựng bộ máy tổ chức, nhân sự, Mặt trận mong muốn có đủ sức làm nhiệm vụ của mình, nhưng thực tế thì nhiều người cũng không muốn đứng vào hàng ngũ làm công tác Mặt trận. Vì sao? Vì vẫn có người cho rằng, làm công tác Mặt trận có nhiều khó khăn, việc sắp xếp của cấp ủy đối với cán bộ Mặt trận cũng có chỗ này, chỗ khác chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra.
Với tinh thần xây dựng luật MTTQ Việt Nam, đồng thời phải nghĩ ngay đến vấn đề bộ máy, cán bộ, phải khắc phục dần được đội ngũ yếu kém, không đáp ứng được yêu cầu. Nếu những người này được chuyển sang Mặt trận thì Mặt trận cũng phải thẳng thắn từ chối, có như thế đội ngũ cán bộ Mặt trận mới có tầm làm việc theo tinh thần mới hiện nay.
Trân trọng cảm ơn ông!
Anh Vũ (thực hiện) |