Sau ba tháng triển khai "Năm trật tự và văn minh đô thị 2014", thành phố đã đạt một số chuyển biến bước đầu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém trong công tác quản lý đô thị chưa giải quyết dứt điểm, đòi hỏi thành phố phải có giải pháp mạnh tay hơn.
Thanh niên tình nguyện Thủ đô làm đẹp con đường gốm sứ sông Hồng. Ảnh: DUY LINH
Quyết tâm lập lại trật tự đô thị
Trật tự, văn minh đô thị là nhiệm vụ thường xuyên, trọng tâm được TP Hà Nội chú trọng, song nhiều năm nay việc triển khai thực hiện còn không ít bất cập. Với quyết tâm lập lại trật tự kỷ cương đô thị, nhằm tạo bước chuyển mới từ nhận thức đến hành động, thành phố đã chọn năm 2014 là "Năm trật tự và văn minh đô thị". Sau ba tháng triển khai, kết quả bước đầu cho thấy, ba nhóm nhiệm vụ trọng tâm của "Năm trật tự và văn minh đô thị" về bảo đảm mỹ quan đô thị, vệ sinh môi trường; giữ gìn trật tự an toàn giao thông, đường thông hè thoáng và xây dựng nếp sống văn minh đã có chuyển biến.
Trong lĩnh vực bảo đảm trật tự mỹ quan đô thị, vệ sinh môi trường, các đơn vị đã sắp xếp những cửa hàng kinh doanh, hàng quán lấn chiếm vỉa hè, để xe, tháo dỡ hàng nghìn mái che, mái vẩy và biển, bảng quảng cáo rao vặt trên các tuyến đường chính. Giải tỏa 97 tụ điểm chợ cóc, chợ tạm lấn chiếm vỉa hè, lòng đường. Bảo đảm tỷ lệ chiếu sáng 98% trên các tuyến phố chính và 95% đối với các khu vực khác, trồng mới khoảng 20 nghìn cây xanh các loại... Trong quá trình triển khai đã xuất hiện nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả như quận Hoàn Kiếm thực hiện mô hình tự quản; quận Hà Đông tổ chức ký cam kết tới từng hộ kinh doanh, ghi hình vi phạm công bố trên loa truyền thanh; MTTQ thành phố tổ chức hội nghị nhân dân bàn cách thực hiện "Năm trật tự và văn minh đô thị", Công an thành phố phối hợp lập trật tự giao thông tại khu vực trước cửa nhà ga sân bay Nội Bài, tăng số điểm tuyên truyền giao thông.
Trong lĩnh vực bảo đảm trật tự an toàn giao thông, Hà Nội đã tiến hành rà soát các điểm, nút giao thông có nguy cơ ùn tắc, gây tai nạn và tổ chức lắp đặt bổ sung đèn tín hiệu giao thông tại các khu vực trọng điểm. Lực lượng Cảnh sát giao thông đã kiểm tra, xử lý gần 91.500 trường hợp vi phạm, phạt tiền 25 tỷ đồng, tạm giữ gần 3.000 phương tiện...
Một nội dung quan trọng khác trong "Năm trật tự và văn minh đô thị 2014" về xây dựng nếp sống văn minh đô thị, giữ gìn trật tự an toàn xã hội cũng được quan tâm là đề án "Xây dựng hệ thống quy tắc ứng xử trong cơ quan, đơn vị, cộng đồng dân cư thành phố Hà Nội" công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng về chủ đề năm được tăng cường với sự tham gia rộng rãi của cả hệ thống chính trị.
Chưa đủ sức răn đe
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, theo đánh giá của Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, những hình ảnh chưa đẹp, vi phạm trên địa bàn thành phố vẫn còn nhiều. Một số tuyến phố mới được đầu tư xây dựng, do buông lỏng quản lý dẫn tới hiện tượng nhiều nhà siêu mỏng, siêu méo. Việc xây dựng các biển hiệu quảng cáo sai quy cách, không theo tiêu chuẩn còn khá phổ biến. Bên cạnh những tòa nhà, đô thị mới có chất lượng tốt, cũng còn không ít khu đô thị xây dựng chưa được đồng bộ, hạ tầng kỹ thuật xuống cấp. Hệ thống hè đường, cây xanh chất lượng nhìn chung còn kém, chưa tương xứng với mức độ đầu tư... Bên cạnh đó, ý thức chấp hành pháp luật, nhất là luật giao thông, ý thức giữ gìn vệ sinh nơi công cộng của một bộ phận người dân chưa tốt; tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để kinh doanh, buôn bán còn diễn ra ở nhiều tuyến phố; hiện tượng thiếu chuẩn mực trong giao tiếp, ứng xử vẫn được bắt gặp hằng ngày...
Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm Vũ Văn Viện cho rằng, do ý thức người dân chưa cao cho nên vi phạm vẫn diễn ra thường xuyên, nhất là trong lĩnh vực vệ sinh môi trường và trật tự an toàn giao thông. Theo lãnh đạo quận Hoàn Kiếm, do các cơ quan chức năng đôi khi chưa quyết liệt, cho nên cứ "lỏng tay" là vi phạm lại tràn lan. Mặt khác, chế tài xử phạt hiện nay chưa đủ sức răn đe cho nên nhiều vi phạm tái diễn. Cùng quan tâm đến chế tài xử phạt, Chủ tịch UBND quận Hà Đông Lê Cường cho rằng, với mức phạt tối đa hai triệu đồng thì nạn treo băng-rôn trái phép khó có thể dẹp bỏ. Đó là chưa kể có những quy định như xử phạt khi vứt rác ra đường đã có, nhưng lâu nay chưa thực hiện.
Các quận, huyện, sở, ngành đưa ra nhiều ý kiến, đề xuất để thực hiện tốt hơn nữa "Năm trật tự và văn minh đô thị 2014". Đại diện Công an thành phố đề nghị thống nhất sắp xếp xe máy trên hè phố sát tường, quay đầu vào trong. Đồng thời ban hành quy định nghiêm cấm cán bộ, công chức la cà hàng quán trong giờ làm việc và tăng cường kiểm tra công vụ, xử lý trách nhiệm công chức vi phạm, cho phép các lực lượng chức năng thí điểm xử lý vi phạm giao thông qua hình ảnh đối với chủ phương tiện ô-tô khi xe đến làm các thủ tục đăng kiểm. Một số ý kiến khác đề nghị tăng chế tài xử phạt theo hướng đủ sức răn đe đối với các hành vi vi phạm trật tự văn minh đô thị, nâng cao vai trò trách nhiệm của người đứng đầu các đơn vị trong triển khai thực hiện.
Xây dựng Hà Nội văn minh, giàu đẹp, sáng, xanh, sạch, đẹp được thành phố xác định là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng, đòi hỏi sự đồng bộ, quá trình triển khai kiên trì, bền bỉ. Để công việc đạt hiệu quả cao hơn, thiết nghĩ, trước mắt cần tăng cường ý thức của người dân, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, xây dựng các chế tài đủ mạnh đối với các hành vi vi phạm trật tự văn minh đô thị. Cùng với đó là tập trung nguồn lực đầu tư cho hạ tầng, tăng cường tính chủ động của cơ sở trong triển khai, thực hiện nhiệm vụ.