Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Thị Kim Ngân bắt tay đại biểu tham dự Đại hội.
Ông Trần Thanh Mẫn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; ông Hầu A Lềnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký UBTƯ MTTQ Việt Nam cùng các Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam: Trương Thị Ngọc Ánh, Ngô Sách Thực, Nguyễn Hữu Dũng, Phùng Khánh Tài chủ trì Hội nghị.
Tham dự Hội nghị có bà Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương; ông Phạm Thế Duyệt, nguyên Ủy viên Thường vụ, Thường trực Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; ông Huỳnh Đảm, nguyên Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; bà Hà Thị Khiết, nguyên Trưởng Ban Dân vận Trung ương, Phó Chủ tịch không chuyên trách UBTƯ MTTQ Việt Nam; bà Nguyễn Thị Doan, nguyên Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, Phó Chủ tịch không chuyên trách UBTƯ MTTQ Việt Nam; bà Nguyễn Thanh Hải, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân nguyện Ủy ban Thường vụ Quốc hội; ông Lê Văn Thành, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Hải Phòng; các cụ, các vị, các đồng chí trong Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam; đại diện lãnh đạo Văn phòng Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các ban xây dựng Đảng và đại diện lãnh đạo thành phố Hải Phòng.
Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Hội nghị
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, trong không khí cả nước đang vui mừng, phấn khởi về những thành tựu quan trọng, toàn diện của đất nước đạt được trong phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng trong năm 2019, Hội nghị Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lần thứ hai (khóa IX) diễn ra nhằm xin ý kiến của các cụ, các vị, các đồng chí đối với một số nội dung quan trọng, gồm: dự thảo Chương trình làm việc toàn khoá của Uỷ ban Trung ương và Đoàn Chủ tịch khoá IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024; Quy chế hoạt động của Uỷ ban Trung ương, Đoàn Chủ tịch, Ban Thường trực khoá IX; Quy chế hoạt động, Quy chế thi đua khen thưởng của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa IX. Tổng kết công tác Mặt trận năm 2019, đề ra Chương trình phối hợp thống nhất hành động năm 2020 và 8 báo cáo chuyên đề.
Thông báo với Hội nghị về kết quả đạt được tại Hội nghị Đoàn Chủ tịch lần thứ nhất, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn cho biết, Hội nghị đã thành công tốt đẹp với nhiều ý kiến sâu sắc đã được các cụ, các vị, các đồng chí trong Đoàn Chủ tịch góp ý vào các nội dung trình Hội nghị. Hội nghị cũng đã thống nhất đánh giá: năm 2019, MTTQ Việt Nam tiếp tục bám sát sự lãnh đạo của Đảng, bám sát thực tế, chủ động, tích cực, không né tránh những vấn đề mới, khó trong đời sống chính trị, xã hội; cổ vũ tinh thần thi đua yêu nước, đổi mới, sáng tạo trong toàn dân; góp phần tích cực cùng hệ thống chính trị thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đề ra; được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao.
Các đồng chí chủ trì Hội nghị
“Cùng với những ý kiến phát biểu, góp ý của các vị Ủy viên Ủy ban, Ban Thường trực sẽ hoàn chỉnh, ban hành các văn bản quan trọng, có nội dung, tính chất chi phối hoạt động xuyên suốt của cả nhiệm kỳ 2019 - 2024, là cơ sở để triển khai bài bản, kịp thời, khoa học, hiệu quả Nghị quyết, các chương trình Đại hội đại biểu MTTQ Việt Nam lần thứ IX đã đề ra; đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong giai đoạn mới cũng như đáp ứng tâm tư, nguyện vọng chính đáng của các tầng lớp nhân dân”, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh.
Với sự tham gia của 374 Ủy viên UBTƯ MTTQ Việt Nam có kinh nghiệm dày dặn ở nhiều các lĩnh vực kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, dân tộc, tôn giáo, Chủ tịch Trần Thanh Mẫn đề nghị, mỗi đại biểu cần phát huy kinh nghiệm, trí tuệ, trách nhiệm của mình, từ đó thể hiện trách nhiệm của mình với Mặt trận, với Đảng, với đất nước và nhân dân và góp phần củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Hầu A Lềnh phát biểu tại Hội nghị
Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Hầu A Lềnh đã đọc tờ trình xin ý kiến một số nội dung trình Hội nghị lần thứ nhất Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa IX: Báo cáo kết quả công tác Mặt trận năm 2019 và Chương trình phối hợp thống nhất hành động năm 2020 của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Chương trình làm việc toàn khoá của Đoàn Chủ tịch và Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam khoá IX; Quy chế hoạt động của Uỷ ban Trung ương, Đoàn Chủ tịch, Ban Thường trực Uỷ ban Trung ương MTTQ Việt Nam khoá IX; Kế hoạch tổ chức kỷ niệm 90 năm ngày truyền thống MTTQ Việt Nam; Về việc thành lập các Hội đồng tư vấn của Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam khóa IX, nhiệm kỳ 2019 - 2024.
Phải đưa ra được những “sản phẩm” giám sát cuối cùng
Ông Lê Truyền, Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam phát biểu tại Hội nghị
Đề cập đến việc phát huy dân chủ, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của nhân dân; tăng cường giám sát và phản biện xã hội; tham gia phòng, chống tham nhũng, lãng phí, xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh, ông Lê Truyền, Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, đây là những vấn đề mới, khó nhưng rất cần cho công tác Mặt trận, triển khai được những nội dung này, Mặt trận các cấp sẽ nâng cao vị thế của mình và khẳng định niềm tin của Đảng, Nhà nước và nhân dân dành cho mình trong thời gian qua.
Theo ông Lê Truyền, hiện nay, từ sau Quyết định số 217-QĐ/TW và Quyết định số 218-QĐ/TW của Bộ Chính trị (Khóa XI) về giám sát, phản biện xã hội và góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, Đảng, Nhà nước đã cụ thể hóa các hoạt động giám sát, phản biện thông qua những Quy định cụ thể, chính vì vậy, chương trình hành động của Mặt trận phải đưa ra được những “sản phẩm” giám sát cuối cùng, đóng góp cùng với Đảng, Nhà nước xây dựng tinh thần dân chủ trong nhân dân.
Trăn trở khi hiện nay, ở một số nơi chưa phát huy được khả năng của Mặt trận để tương xứng với yêu cầu của Đảng, sự kỳ vọng của nhân dân, ông Lê Truyền cho rằng, Mặt trận phải có những hành động thiết thực góp phần vào chào mừng Đại hội Đảng lần thứ XIII vào năm 2021.
“Mặt trận không chờ đợi mà phải phát huy vai trò, phải dồn sức và chủ động khi tham gia vào văn kiện, tham gia vào công tác nhân sự của Đại hội Đảng bộ các cấp”, ông Lê Truyền nói.
Ông Trần Việt Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh phát biểu tại Hội nghị
Nhắc đến vai trò giám sát của Mặt trận đối với hoạt động của các doanh nghiệp, ông Trần Việt Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, cả nước đang có khoảng 760.000 doanh nghiệp, tiến sát mục tiêu 1 triệu vào năm 2020 mà Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đề ra, chính vì vậy, Mặt trận cần phải thay đổi phương thức hoạt động của doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay thông qua các chương trình giám sát, vì thực tế, có nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thực phẩm không có doanh thu ngang bằng với hộ cá thể kinh doanh thực phẩm.
Lấy ví dụ từ việc lưu hành một chiếc xe đạp và xe máy trên thị trường, trong khi xe đạp không cần tới biển số thì xe máy bắt buộc 1 biển số, ông Trần Việt Anh cho biết, hoạt động của hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp cũng tương tự như vậy, những hộ cá thể chính là những doanh nghiệp có doanh thu nhưng lại sử dụng lao động thiếu kỹ năng, tận dụng nguồn lao động từ nông thôn và chưa được đào tạo. Bên cạnh đó, hộ cá thể không gặp phải hiện tượng thanh tra, kiểm tra như các doanh nghiệp có đăng ký tư cách pháp nhân.
Xuất phát từ vấn đề này, ông Trần Việt Anh cho rằng Mặt trận cần triển khai chương trình giám sát đối với hoạt động kinh doanh của các hộ cá thể này và coi hộ cá thể là một doanh nghiệp hoạt động có doanh thu, có sử dụng lao động hợp pháp qua đào tạo và phải chịu sự điều hành của Luật Doanh nghiệp.
“Nếu hợp thức hóa được loại hình này sẽ tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước và sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động, người lao động sẽ được đảm bảo quyền lợi, từ đó tạo sự công bằng trong thị trường”, ông Trần Việt Anh nhấn mạnh.
Rõ ràng trong thực hiện Quy định số 124 về giám sát người đứng đầu
Khẳng định hoạt động giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận các cấp trong thời gian qua ngày càng nề nếp và thực chất hơn, ông Đỗ Duy Thường, Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, các chương trình giám sát, phản biện đã gắn liền với quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, huy động sự vào cuộc kịp thời của nhân dân.
Cùng với đó, các Hội nghị phản biện, đối thoại ngày càng thực chất hơn, ở một số địa phương đã triển khai hiệu quả Hội nghị phản biện ở cả 3 cấp, hội nghị đối thoại cũng đã giải quyết được tâm tư, nguyện vọng, khúc mắc của nhân dân, được nhân dân hoan nghênh và kỳ vọng.
“53/63 tỉnh, thành phố đã có văn bản quy định về hoạt động đối thoại, đây là bước tiến lớn”, ông Đỗ Duy Thường nhấn mạnh.
Ông Đỗ Duy Thường cũng đề cập đến Quy định số 124 về giám sát của mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị và nhân dân đối với việc tu dưỡng rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ đảng viên do Ban bí thư Trung ương Đảng ban hành đến nay đã được hơn 1 năm. Tuy nhiên, thực tế giám sát cho thấy, việc rèn luyện, tu dưỡng đạo đức thuộc phạm trù bên trong của mỗi cá nhân vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể và chưa có phương hướng rõ ràng, chính vì vậy rất khó để giám sát.
“Cần có cơ chế, chính sách đầy đủ cho hoạt động này và cần ban hành Luật Giám sát để nhân dân cùng tham gia với Mặt trận giám sát những vấn đề nổi cộm tại địa phương, nhất là thực hiện giám sát với người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp”, ông Đỗ Duy Thường kiến nghị.
Tránh tình trạng cán bộ từ cấp xã không muốn làm cán bộ
Bà Hà Thị Liên, Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam
Bà Hà Thị Liên, Ủy viên Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam cho rằng, báo cáo tổng kết 2019 và phương hướng nhiệm vụ 2020 của Mặt trận đã có sự đổi mới. Tuy nhiên, chưa thể hiện sâu sắc việc các tổ chức thành viên ở Trung ương, địa phương và cần làm rõ hơn điều này.
Hiện nay, số lượng Ủy viên Ủy ban đã tăng lên so với nhiệm kỳ trước, do đó, Mặt trận cần phải có giải pháp để phát huy được thế mạnh của các Ủy viên Ủy ban.
Về các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, bà Hà Thị Liên đề nghị, cần phát huy vai trò của các tổ chức thành viên trong các hoạt động tập hợp quần chúng nhân dân, chăm lo cho người nghèo. “Các tổ chức thành viên có nguồn lực rất lớn về nhân sự, cũng như vận động ủng hộ”, bà Hà Thị Liên khẳng định.
Bên cạnh đó, bà Hà Thị Liên cũng đề nghị UBTƯ MTTQ Việt Nam cần quan tâm đến vấn đề sáp nhập các thôn, tổ dân phố. “Cần bàn bạc kỹ lưỡng để phát huy hiệu quả khi sáp nhập nhằm tránh tình trạng khi sáp nhập vào sẽ hoạt động không hiệu quả. Sáp nhập đến đâu là vừa? Kiêm nhiệm đến đâu là vừa? Từ đó tránh tình trạng cán bộ từ cấp xã không muốn làm cán bộ nữa.
Tại Hội nghị, đại biểu tham dự được lắng nghe ý kiến phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đối với hoạt động Mặt trận và những kỳ vọng vào hoạt động Mặt trận trong thời gian tới.
Đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Hội nghị.